Nadrzędnym celem postępowania likwidacyjnego spółki z o.o. jest zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, zaspokojenie wierzycieli i wykreślenie spółki z KRS (rozwiązanie spółki). W toku likwidacji likwidator upłynnia majątek spółki, z którego musi spłacić bieżące wydatki, jak również roszczenia wobec innych podmiotów. Co jednak, gdy po zaspokojeniu wszystkich wierzycieli w spółce z o.o. pozostał majątek? Zapraszamy do publikacji o temacie – Likwidacja spółki z o.o. – podział majątku.
Kwestię podziału majątku w likwidowanej spółce z o.o. reguluje art. 286 ksh. Zgodnie z tym przepisem:
- Podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.
- Majątek, o którym mowa w § 1, dzieli się między wspólników w stosunku do ich udziałów.
- Umowa spółki może określać inne zasady podziału majątku.
Zaspokojenie i zabezpieczenie wierzycieli spółki z o.o.
Jednym z ostatnich etapów postępowania likwidacyjnego spółki z o.o. jest etap podziału majątku spółki pomiędzy jej wspólników. Podział ten następuje dopiero po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia o otwarciu likwidacji oraz wezwaniu wierzycieli do zgłaszania swoich wierzytelności. Pamiętać należy, iż w toku procesu likwidacyjnego wspólnikom nie może być wypłacany zysk, jak również nie możliwe jest wcześniejsze dokonanie podziału majątku na ich rzecz.
Wezwanie wierzycieli w MSIG
Wezwanie wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności jest publikowane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W przedmiotowym wezwaniu konieczne jest wskazanie terminu, w którym wierzyciele mają możliwość zgłaszania swoich wierzytelności, który to, zgodnie z obowiązującymi przepisami wynosi 3 (trzy) miesiące, licząc od dnia opublikowania ogłoszenia. Opublikowanie ogłoszenia związane jest z koniecznością uregulowania opłaty, która uzależniona jest ściśle od ilości znaków zawartych w treści ogłoszenia (opłata za jeden znak wynosi 70 groszy). Pamiętać należy, iż brak opublikowania w/w ogłoszenia uniemożliwi zakończenie procesu likwidacji i wykreślenie spółki z Rejestru Przedsiębiorców.
Umowa spółki może przewidywać konieczność opublikowania wezwania do wierzycieli w innym piśmie. Jeżeli ogłoszenie następuje w dwóch miejscach, w różnym czasie, termin do podziału majątku liczyć należy od dnia opublikowanego później ogłoszenia. Czas wskazany w tym przepisie ma przede wszystkim służyć temu, aby można było ustalić listę wierzycieli i wierzytelności.
Ujawnienie się wierzycieli we wskazanym powyżej, okresie 3 (trzech) miesięcy powoduje, że likwidator musi dokonać zaspokojenia ich wierzytelności lub też odpowiedniego ich zabezpieczenia. To samo dotyczy wierzycieli, którzy nie zgłoszą swoich wierzytelności w terminie 3 miesięcy, jednakże zgłoszą je likwidatorowi przed upływem 6 miesięcy od daty ogłoszenia.
Przedmiotowy okres ma na celu ustalenie kręgu wierzycieli. Likwidator powinien zaspokoić w pierwszej kolejności wierzytelności, które są niesporne i wymagalne. Jeśli nie jest to możliwe – odpowiednie kwoty należy złożyć do depozytu sądowego.
Złożenie środków do depozytu
Wskazać należy, iż poza wezwaniem wierzycieli do zgłaszania swoich wierzytelności, likwidator powinien, w stosunku do wierzytelności spornych, jak również tych, które nie są jeszcze wymagalne, złożyć środki niezbędne do ich zaspokojenia do depozytu sądowego. Obowiązujące przepisy Kodeksu spółek handlowych nie wskazują sposobu, w jaki wierzyciele winni być zaspakajani, należy jednak mieć na uwadze ogólnie przyjęte normy w tym zakresie, które wskazują, iż wierzyciele – jeśli majątek likwidowanej spółki z o.o. nie pozwala na ich zaspokojenie w całości – powinni być zaspakajani proporcjonalnie, przy uwzględnieniu wysokości danej wierzytelności oraz jej stosunku do sumy wszystkich należności. Jest to szczególnie ważne z punktu widzenia przepisów prawa karnego, które przewidują sankcje dla likwidatora, który spłaca wierzytelności wybiórczo, albowiem takie działanie jest działaniem na szkodę pozostałych wierzycieli.
Podział majątku likwidowanej spółki z o.o. pomiędzy wspólników
Jeśli po zaspokojeniu wierzycieli pozostanie w likwidowanej spółce jakiś majątek – jest on dzielony pomiędzy wspólników. Podział pozostałego majątku pomiędzy wspólnikami może nastąpić jedynie wówczas, gdy wierzyciele spółki zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni. Na dzień poprzedzający podział majątku likwidator sporządza sprawozdanie likwidacyjne, które następnie jest zatwierdzane przez Zgromadzenie Wspólników. Na jego podstawie pozostały w spółce majątek podlega podziałowi pomiędzy wspólników. Majątek likwidowanej spółki dzieli się pomiędzy wspólników odpowiednio do posiadanych udziałów, o ile umowa spółki nie przewiduje innych regulacji w przedmiotowym zakresie. Rozliczenie stosunkowe, o którym mowa powyżej – oznacza, że kwota, która pozostała do podziału jest dzielona przez liczbę udziałów i przypada na poszczególny udział. Kwota ta następnie jest mnożona przez liczbę posiadanych udziałów.
Wskazać należy, iż umowa spółki może przewidywać inne zasady podziału majątku, w szczególności część udziałów może być uprzywilejowana co do pierwszeństwa, wysokości kwot przypadających na udział.
Podział majątku spółki pomiędzy wspólników w naturze
Podział majątku – zgodnie z regulacjami kodeksowymi powinien nastąpić w pieniądzu, w szczególności z uwagi na konieczność upłynnienia majątku przez likwidatora w toku postępowania likwidacyjnego. Wskazać jednak należy, iż orzecznictwo i doktryna wskazują wprost, iż istnieje możliwość podziału majątku pomiędzy wspólników likwidowanej spółki z o.o. w naturze.
Podział majątku a obowiązek podatkowy
Kwestię opodatkowania przy podziale majątku likwidowanej spółki z o.o. reguluje art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem wartość majątku przekazanego wspólnikowi w związku z likwidacją spółki z o.o. będzie dla tego wspólnika stanowić dochód (przychód) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Zaznaczyć przy tym należy, że wolna od podatku dochodowego (PIT) jest wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją spółki z o.o., w części stanowiącej koszt nabycia lub objęcia przez wspólnika udziałów w tej spółce. Analogiczna sytuacja ma miejsce w stosunku do wspólnika, będącego osobą prawną.
