Dokumentacja cen transferowych ma za zadanie wykazać, że warunki transakcji zawieranych w danym roku podatkowym pomiędzy podmiotami powiązanymi odpowiadają warunkom rynkowym – a więc byłyby takie same, gdyby stronami umów były dwa niezależne od siebie podmioty działające na rynku. W poniższym artykule omawiamy zagadnienie formularzy TPR-C oraz TPR-P
Obowiązek dokumentacyjny dotyczy również transakcji z podmiotami niepowiązanymi, jeśli miejsce zamieszkania tych podmiotów, siedziba lub zarząd, a także rzeczywisty właściciel znajduje się na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, czyli w tzw. raju podatkowym.
Formularz TPR – co to jest?
TPR to informacja o cenach transferowych: jest zbiorem informacji o transakcjach zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz przez podatników z podmiotami mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, czyli tzw. rajach podatkowych.
Formularz TPR należy złożyć do końca dziewiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Co zawiera formularz TPR-C i TPR-P?
Szczegółowy zakres danych oraz informacji, które musi zawierać formularz TPR-C, został uregulowany w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 roku w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Analogicznie – dla formularza TPR-P wydane zostało tego samego dnia rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
Podmioty zobowiązane do złożenia formularzu raportują w nim:
- ogólne informacje finansowe
- informacje o podmiotach powiązanych i transakcjach kontrolowanych zawieranych z nimi w podziale na narzucone kategorie, ze wskazaniem wartości transakcji
- informacje dotyczące metod i cen transferowych: wybraną metodę w celu weryfikacji ceny transferowej, wysokość ceny transferowej, wybrany wskaźnik rentowności
- informację o analizie cen transferowych: sposobie weryfikacji, źródle danych do weryfikacji, zastosowanych korektach oraz wynikach.
W formularzu podatnik musi wskazać wyniki analiz porównawczych dotyczących raportowanych transakcji oraz rzeczywiste wyniki osiągnięte dla każdej z raportowanych transakcji. Warunkiem ustalenia faktycznego wyniku jest dokonanie prawidłowej kalkulacji.
Ponadto w formularzu musi znaleźć się oświadczenie następującej treści: „lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane”.
Przed uzupełnieniem formularza, w celu zminimalizowania ryzyka nieuwzględnienia jakichś obowiązkowych danych, podmiot zobowiązany do złożenia formularza powinien przygotować lokalną dokumentację cen transferowych oraz analizy porównawcze.
Formularz TPR – kogo dotyczy?
Kto ma obowiązek sporządzania dokumentacji cen transferowych? Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy przeprowadzić dwuetapowy test.
Po pierwsze, należy zidentyfikować powiązania występujące pomiędzy podmiotami zawierającymi transakcje. Rodzaje powiązań zostały opisane w art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Najczęściej występujące powiązania wynikają ze wspólnego właściciela albo transakcji zawieranych pomiędzy osobami spokrewnionymi lub podmiotami zarządzanymi przez takie osoby.
W drugim kroku należy porównać progi transakcyjne, których przekroczenie powoduje konieczność sporządzenia dokumentacji cen transferowych, z wartością transakcji zawieranych w danym roku obrotowym. Progi te kształtują się następująco:
- 10 000 000 zł – w przypadku transakcji towarowej
- 10 000 000 zł – w przypadku transakcji finansowej
- 2 000 000 zł – w przypadku transakcji usługowej
- 2 000 000 zł – w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1-3.
W przypadku podmiotów mających miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju uznawanym za raj podatkowy („kraj stosujący szkodliwą konkurencję podatkową”) próg dokumentacyjny wynosi 100 000 zł, niezależnie od rodzaju transakcji.
Termin złożenia formularza TPR-C i TPR-P
Ustawowy termin na złożenie formularza TPR-C I TPR-P upływa wraz z końcem dziewiątego miesiąca liczonego od końca roku podatkowego, za który składana będzie informacja o cenach transferowych oraz lokalna dokumentacja cen transferowych. W większości przypadków rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, więc termin upływa 30 września, jednak w latach 2020-2022 termin ten był przesuwany z uwagi na pandemię COVID-19.
Formularz TPR za rok 2022 i lata kolejne musi zostać złożony do końca 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.
Jak złożyć oświadczenie o cenach transferowych?
Formularz TPR składany jest wyłącznie w formie elektronicznej (przez bramkę eDeklaracje) do Szefa KAS.
Formularz TPR-C składają podmioty wskazane w art. 11t pkt 5 ustawy o CIT. Przewiduje on, że formularz musi zostać podpisany przez:
- osobę fizyczną – w przypadku podmiotu powiązanego będącego osobą fizyczną,
- osobę upoważnioną przez przedsiębiorcę zagranicznego do reprezentowania go w oddziale – w przypadku podmiotu powiązanego będącego przedsiębiorcą zagranicznym posiadającym oddział działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- kierownika jednostki w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, a w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy – przez wyznaczoną osobę wchodzącą w skład tego organu.
Tak więc za złożenie formularza TPR odpowiada kierownik jednostki. W przypadku spółek będzie to jej zarząd.
W przypadku spółek osobowych formularz TPR-P składany jest przez wyznaczonego wspólnika. Formularz może też podpisać pełnomocnik, ale wyłącznie, gdy jest adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub biegłym rewidentem.
Ceny transferowe. Formularz TPR-C 4 a TPR-C 3
W tym miejscu wyjaśnimy różnicę między aktualnym formularzem TPR-C wersja nr 4 a wcześniejszym TPR-C w wersji nr 3. Dla rozliczeń od 2021 roku wprowadzono częściowe uproszczenie dla małych i mikro przedsiębiorców.
Nie mają oni obowiązku wykonywania analiz cen transferowych dla transakcji kontrolowanych. Z myślą o nich w formularzu TPR-C w wersji nr 4 został wprowadzony dodatkowy punkt przy wyborze metody (opcja: nie dotyczy).
Sankcje za niezłożenie formularza TPR
Informacje zawarte w TPR są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej skarbowej wraz z oświadczeniem zarządu, iż transakcje były realizowane na warunkach rynkowych. Informacje umieszczone w formularzu są wnikliwie analizowane przez organy skarbowe, więc zatajenie danych albo ich przeinaczenie nie ujdzie ich uwadze.
Niezłożenie informacji o cenach transferowych oraz podanie w formularzu nieprawidłowych informacji może skutkować nałożeniem na podmiot grzywny w wysokości do 720 stawek dziennych. Wynika o z art. 80e kodeksu karno-skarbowego.
W przypadku niezłożenia dokumentu organ podatkowy może wymierzyć grzywnę w wysokości do 240 stawek dziennych.
Ceny transferowe – podstawa prawna
Zagadnienia cen transferowych regulowane są w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, a także rozporządzeniach wykonawczych Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r.:
- w sprawie dokumentacji cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych;
- dot. cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych;
- w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych;
Analogiczne rozporządzenia obowiązują na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.