Zwołanie zgromadzenia wspólników przez jednego członka zarządu spółki z o.o.

W poniższym artykule omawiamy zagadnienie zwołanie zgromadzenia wspólników przez jednego członka zarządu spółki z o.o. Zgromadzenie wspólników spółki z o.o. to kolejny, obok zarządu i ewentualnej rady nadzorczej, organ spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jego zadaniem jest podejmowanie najistotniejszych decyzji związanych z funkcjonowaniem spółki. W skład zgromadzenia wspólników wchodzą wszyscy wspólnicy, a udział w nim to uprawnienie (nie obowiązek) wspólników. W zależności od przedmiotu obrad, zgromadzenie wspólników dzielimy na zwyczajne i nadzwyczajne.

Rodzaje zgromadzenia wspólników

Zwyczajne zgromadzenie wspólników spółki z o.o. powinno odbyć się w terminie 6 miesięcy po zakończeniu każdego roku obrotowego. Zwyczajne zgromadzenie wspólników ma za zadanie rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności oraz sprawozdania finansowego spółki, podjęcie uchwały w przedmiocie podziału zysku lub pokryciu straty oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z wykonywania przez nich obowiązków.

Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników zwołuje się w miarę potrzeb, w przypadkach określonych w Kodeksie spółek handlowych lub umowie spółki, a także gdy organy lub osoby uprawnione do zwoływania zgromadzeń uznają to za zasadne.

 Kto ma prawo zwołać zgromadzenie wspólników?

Prawo zwołania zgromadzenia wspólników przysługuje następującym podmiotom:

  1. zarządowi spółki z o.o.
  2. radzie nadzorczej albo komisji rewizyjnej
  3. wspólnikom mniejszościowym (ale tylko w odniesieniu do zgromadzenia nadzwyczajnego)
  4. osobom upoważnionym na podstawie umowy spółki

Omówmy szerzej te uprawnienia.

Zarząd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może zwołać zgromadzenie wspólników w każdej sprawie. Zwołanie zgromadzenia to decyzja wchodząca w zakres prowadzenia spraw spółki, więc decyzja podejmowana jest tak jak każda inna decyzja dotycząca spółki.

Rada nadzorcza i komisja rewizyjna nie są organami, które obligatoryjnie muszą zostać powołane w spółce z o.o. Jeśli jednak postanowienia umowy spółki przewidują ich istnienie to mogą samodzielne zwołać zgromadzenie w dwóch przypadkach:

  1. jeżeli zarząd nie zwoła zwyczajnego zgromadzenia wspólników w terminie określonym w Kodeksie spółek handlowych albo w umowie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością;
  2. jeżeli zarząd nie zwoła nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników na wniosek rady nadzorczej albo komisji rewizyjnej w terminie 2 tygodni od dnia złożenia takiego wniosku.

Zwołania zgromadzenia nadzwyczajnego mogą żądać wspólnicy mniejszościowi, to jest wspólnicy posiadający co najmniej 1/10 udziałów w kapitale zakładowym spółki. Ponadto wspólnikom mniejszościowym przysługuje uprawnienie do złożenia wniosku do zarządu o zwołanie zgromadzenia wspólników albo umieszczenie w porządku obrad zgromadzenia wspólników dodatkowych punktów obrad.

Jeśli zarząd, pomimo złożenia wniosku o zwołanie zgromadzenia wspólników przez wspólników mniejszościowych, nie podejmie żadnych działań w tym zakresie – nie zwoła zgromadzenia wspólników zgodnie z wnioskiem w terminie 2 tygodni od dnia złożenia takiego wniosku, wspólnicy mniejszościowi mogą żądać sądowego upoważnienia do zwołania zgromadzenia wspólników.

Wreszcie, uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o zwołanie zgromadzenia wspólników lub samodzielnego zwołania zgromadzenia wspólników może zostać przyznane pewnym kategoriom osób na podstawie umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Umowa może przyznawać to uprawnienie konkretnemu członkowi zarządu, który wskazany został z imienia lub nazwiska, ale możliwe jest też rozszerzenie kompetencji organów spółki lub ich poszczególnych członków (na przykład prezesa zarządu).

W jaki sposób zwołuje się zgromadzenie wspólników?

Zgromadzenie wspólników zwołuje się za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników. Zawiadomienie może zostać wysłane wspólnikowi pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane.

W zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce zgromadzenia wspólników oraz szczegółowy porządek obrad. Jeśli przedmiotem obrad jest zmiana umowy spółki, w zawiadomieniu należy wskazać istotne elementy treści proponowanych zmian.

Czy uchwała zarządu jest konieczna do zgromadzenia wspólników spółki?

To spór doktrynalny, którego rozstrzygnąć jednoznacznie się nie udało.

Zakładając, że zwołanie zgromadzenia jest sprawą z zakresu prowadzenia spraw spółki, przekraczającą zwykły zarząd, sformułowano pogląd, iż zwołanie zgromadzenia wspólników wymaga uprzedniego podjęcia uchwały zarządu[1].

Przeciwnicy tego poglądu argumentują, że w spółce z o.o. nie ma zasady kolegialności działania zarządu, każdy członek zarządu może więc zwołać zgromadzenie[2].

Pojawił się też pogląd, że zwołanie zgromadzenia wspólników jest oświadczeniem woli wobec osób trzecich. Ta koncepcja  prowadzi do tezy, iż zgromadzenie zwołuje się zgodnie z zasadami reprezentacji danej spółki — zaproszenia muszą być podpisane przez członków zarządu zgodnie z zasadami reprezentacji obowiązującymi w spółce, natomiast uprzednie podjęcie uchwały zarządu jest bez znaczenia.

Czy każdy członek zarządu może zwołać zgromadzenie wspólników?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, można odnieść się do tezy z orzeczenia Sądu Najwyższego z 1938 roku (sygn. akt CZ 884/38), która przywołana została w punkcie powyżej: „w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością zgromadzenie wspólników może zwołać członek zarządu, chociaż prawo reprezentowania przysługuje większej ilości członków zarządu”.

Powróćmy też do zasygnalizowanej wcześniej sytuacji, w której zarząd nie zwoła zgromadzenia wspólników. Art. 235 § 2 Kodeksu spółek handlowych przyznaje uprawnienie do zwołania zgromadzenia radzie nadzorczej i komisji rewizyjnej, niemniej umowa spółki może przyznać uprawnienie do zwołania zgromadzenia wspólników również innym osobom niż tylko radzie nadzorczej i komisji rewizyjnej, np. członkowi zarządu, członkowi rady nadzorczej czy komisji rewizyjnej, jednemu, kilku lub każdemu wspólnikowi z osobna, itd.

Wspólnicy powinni mieć to na względzie w momencie konstruowania umowy: takie zastrzeżenie okaże się bardzo przydatne na okoliczność ewentualnych trudności w porozumieniu z zarządem.

Niezależnie od tego, kto został w umowie wskazany jako uprawniony do zwołania zgromadzenia, uprawnienie to materializuje się dopiero w sytuacji, gdy zarząd nie zwoła go po upływie terminu do zwołania zwyczajnego zgromadzenia lub po otrzymaniu żądania w przypadku nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników.


[1] tak na przykład A. Kidyba, Kodeks, t. 1, s. 1043; R. Pabis, Spółka z o.o., s. 289; K. Strzelczyk, (w:) R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski Komentarz, t. 2, s. 463; A.

[2] zob. S. Krześ, (w:) J. Okolski, Kodeks, str. 115; E. Marszałkowska-Krześ, (w:) J. Jacyszyn, Kodeks, str. 342; J.A. Strzępka, E. Zielińska, (w:) J. A. Strzępka, Kodeks, 2003, s. 653; L. Zyżylewski, Zwoływanie, cz. I, str. 14 i n.

Skontaktuj się z nami! Formularz kontaktowy

Najnowsze publikacje