5% podatku dochodowego dla programistów czyli ulga IP BOX – czym jest i kogo obowiązuje.
Ulga IP BOX pozwala na opodatkowanie dochodów czerpanych z wytworzonych lub rozwiniętych praw własności intelektualnych według preferencyjnej stawki 5%.
Czym jest ulga IP BOX oraz kto i na jakich warunkach może skorzystać?
Obowiązujące od początku 2019 roku przepisy o uldze IP BOX wprowadziły możliwość preferencyjnego opodatkowania stawką 5% dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży produktów lub usług wytwarzanych w oparciu o prawo własności intelektualnej.
W założeniach prawodawcy, głównym celem tego rozwiązania było podniesienie atrakcyjności wykonywania w Polsce działalności badawczo-rozwojowej oraz zachęcenie przedsiębiorców do szukania potencjału biznesowego w prawach własności intelektualnej, tym samym stawiając ważny krok na drodze do nowoczesnej gospodarki opartej o wiedzę i inwencję twórczą.
Preferencje typu Patent/Intellectual Propety BOX jako element polityki prorozwojowej, spotkać można w krajach na całym świecie, w tym m.in. Izraelu, Holandii, Wielkiej Brytanii, Irlandii czy Luksemburgu.
Kogo obowiązuje ulga IP BOX
Ulga IP BOX dedykowana jest podatnikom prowadzącym zarejestrowaną działalność gospodarczą, którzy w wyniku prowadzonej przez siebie działalności badawczo-rozwojowej (B+R) lub z usług B+R zakupionych od innych podmiotów ale przez siebie opatentowanych, osiągają dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (kwalifikowanych IP).
W praktyce oznacza to, że programiści pracujący w systemie B2B lub freelancing, mogą skorzystać z ulgi IP BOX czyli z obniżonej stawki podatku dochodowego i odzyskać nadpłacony podatek.
Preferencyjna stawka 5% zastępuje odpowiednio:
- 17% i 32% – zasady ogólne PIT,
- 19% – podatek liniowy PIT,
- 9% i 19% – podatek CIT.
Działalność B+R
Warunkiem koniecznym dla skorzystania z ulgi IP BOX, jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej. Przepisy wskazują, że jest to działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowane w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Należy przy tym mieć na uwadze fakt, iż wystarczające jest, aby działalność B+R stanowiła działanie twórcze na skale przedsiębiorstwa.
Prace rozwojowe skupiają się na tworzeniu nowych rozwiązań w oparciu o dostępne umiejętności i wiedzę, natomiast badania naukowe wyróżnia teoretyczno–eksperymentalny charakter.
W świetle powyższego, zdecydowana większość prac wykonana przez programistów wpisuje się w model prac rozwojowych, tym samym spełniając podstawowe kryterium ulgi IP BOX.
Kwalifikowane IP
Działalność badawczo-rozwojowa może prowadzić do wytworzenia nowego prawa własności intelektualnej. Przepisy o uldze IP BOX ustanawiają zamknięty katalog tych praw, z których uzyskiwany dochód może zostać opodatkowany obniżoną stawką.
Katalog obejmuje osiem rodzajów kwalifikowanego IP, w tym m.in. patent, wzór użytkowy oraz prawo do programu komputerowego.
Programiści a ulga IP BOX
Osoby wykonujące prace programistyczne stanowią grupę podatników, którzy z łatwością mogą skorzystać z preferencyjnej 5% stawki podatku dochodowego, prowadząc przeciętnie do rocznych oszczędności na poziomie kilkunastu tysięcy złotych.
Aby skorzystać z ulgi IP BOX, programista powinien:
- tworzyć od podstaw lub ulepszać/rozwijać w ramach prowadzonej działalności B+R oprogramowanie komputerowe podlegające ochronie prawno-autorskiej;
- uzyskiwać dochód pochodzący ze sprzedaży prawa autorskiego do programu komputerowego, bądź należności licencyjnych za korzystanie z niego;
- prowadzić odrębną ewidencję dla wszystkich zdarzeń gospodarczych (np. wydatki) bezpośrednio związanych z konkretnym kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.
Co istotne, ulga IP BOX dedykowana jest wyłącznie podatnikom prowadzącym zarejestrowaną działalność gospodarczą. Programiści zatrudnieni na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, nie mogą zatem z niej skorzystać.
Jak skorzystać z ulgi IP BOX?
Spełniający warunki podatnik, może skorzystać z preferencji po zakończeniu roku podatkowego.
W trakcie roku podatkowego, zaliczki na podatek dochodowy tradycyjnie podlegają wpłacie według domyślnie przyjętej formy opodatkowania, natomiast w zeznaniu rocznym należy wyodrębnić z ogólnego dochodu wysokość dochodu z kwalifikowanych IP uzyskanego w ciągu danego roku podatkowego.
Wobec wyodrębnionego dochodu zastosowanie znajduje stawka 5%, tym samym prowadząc do utworzenia nadpłaty podatku i co za tym idzie – jego zwrotu.
Ponadto, jeżeli tylko okoliczności na to pozwalają, możliwe pozostaje wykorzystanie ulgi IP BOX do dochodów z kwalifikowanych IP do 5 lat wstecz, jednak nie dalej niż do rozliczeń za rok 2019.
Chcąc skorzystać z ulgi IP BOX należy jednak pamiętać, że wciąż jest to novum w polskim systemie prawa podatkowego, co przekuwa się na brak wykształconej praktyki, a nawet teorii ostatecznego stosowania tych przepisów.
Co prawda, Minister Finansów w swoich objaśnieniach potwierdził, że pojęcie programu komputerowego powinno być rozumiane szeroko, niemniej jednak zaznaczył również, że z uwagi na dynamiczny rozwój technologii nie jest możliwe precyzyjne zdefiniowanie tego terminu, w związku z czym podatnik chcący skorzystać z ulgi IP BOX i otrzymać w tym zakresie stosowną ochronę prawnopodatkową powinien złożyć wniosek o interpretację indywidualną do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).
Okazuje się więc, że aby skorzystać w założeniu z prostej preferencji, trzeba przestrzegać ściśle określonych reguł, aby nie wpaść w pułapki.
Rozsądnym zatem ruchem jest opracowanie strategii wspólnie z prawnikiem, wyspecjalizowanym w prawie podatkowym. Aczkolwiek, nawet na tym etapie należy zachować szczególną ostrożność ponieważ popularność ulgi IP BOX wywołała lawinę ofert, w tym także od firm nieuprawnionych do świadczenia usług z zakresu doradztwa podatkowego. Tymczasem współpraca takimi podmiotami stwarza realne ryzyko na wypadek kwestii spornych z fiskusem.
